Gần đây, tại Đồng Nai, hoạt động du lịch trải nghiệm trong môi trường thiên nhiên, có địa hình hiểm trở như: leo núi, khám phá hang động, dã ngoại rừng, chèo thuyền trên sông, hồ… được nhiều du khách yêu thích. Qua đó có thể thấy, mô hình du lịch mạo hiểm (DLMH) đang phát triển.
Tập huấn kỹ năng cứu hộ, cứu nạn đối với các hoạt động du lịch mạo hiểm cho doanh nghiệp, hướng dẫn viên du lịch tại huyện Định Quán. Ảnh: N.Liên
Tuy nhiên, khi tham gia DLMH, nhiều du khách còn chủ quan, thiếu hiểu biết về các hiểm họa của tự nhiên và tình trạng sức khỏe của bản thân nên dễ xảy ra những vụ tai nạn đáng tiếc. Một số cơ sở kinh doanh mô hình du lịch này còn thiếu sự quan tâm quản lý, kiểm tra, hướng dẫn du khách theo quy định.
Chủ quan, thiếu hiểu biết về kỹ năng và sức khỏe
Thời gian gần đây, DLMH trên địa bàn Đồng Nai phát triển khá mạnh. Các hoạt động DLMH mà khách tham gia nhằm khám phá rừng tự nhiên, leo núi, bơi lội và các trò chơi trên sông, hồ, thác.
Đối tượng khách du lịch tham gia DLMH thường là du khách nước ngoài, nhóm khách trẻ, có điều kiện kinh tế cao. Bên cạnh những du khách đăng ký tour theo doanh nghiệp hoặc thuê hướng dẫn viên địa phương dẫn đường, vẫn còn không ít du khách tự ý trải nghiệm theo nhóm. Trong đó, nhiều du khách còn chủ quan, thiếu hiểu biết về các hiểm họa của tự nhiên và tình trạng sức khỏe của bản thân nên dễ dẫn đến những vụ tai nạn đáng tiếc xảy ra. Một số doanh nghiệp, hướng dẫn viên du lịch khi khai thác tour DLMH còn chủ quan, thiếu sự chuẩn bị cần thiết để kiểm tra, hướng dẫn du khách theo dõi, khai báo tình trạng sức khỏe trước khi tham gia các hoạt động trải nghiệm. Tình trạng "tự phát" này khiến cho những sự cố đáng tiếc xảy ra trên địa bàn tỉnh.
Theo thống kê của Công an tỉnh, những năm gần đây, Đồng Nai đã xảy ra một số vụ việc phức tạp, điển hình như vụ một du khách bị chết khi tham gia leo núi tại Khu di tích, danh thắng núi Chứa Chan trên địa bàn huyện Xuân Lộc vào năm 2021. Nguyên nhân dẫn đến vụ việc là do thiếu hiểu biết về tình trạng sức khỏe bản thân nên đã bị đột quỵ khi đang tham gia hoạt động leo núi. Gần đây nhất, vào tháng 3/2024, có một khách du lịch nước ngoài tự ý thám hiểm rừng tại Vườn quốc gia Cát Tiên, huyện Tân Phú đã bị lạc trong rừng. Lực lượng chức năng phải mất 2 ngày tìm kiếm, tốn kém công sức và kinh phí mới tìm được người bị lạc. Vụ việc tuy không dẫn đến chết người nhưng ảnh hưởng đến công tác đối ngoại, môi trường du lịch của Việt Nam và tình hình an ninh trật tự tại địa phương.
Đưa hoạt động DLMH vào quy củ
Đồng Nai đang chuẩn bị bước vào đợt cao điểm mùa du lịch hè 2024. Với thế mạnh du lịch sinh thái rừng, hồ, vườn trái cây, cùng với sự phát triển giao thông, du lịch Đồng Nai đang thu hút ngày càng nhiều khách du lịch trong nước và quốc tế tham gia.
Do đó, để đáp ứng nhu cầu của thị trường, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức tập huấn kỹ năng cứu hộ trong hoạt động thể thao mạo hiểm và thể thao du lịch trải nghiệm trên địa bàn tỉnh năm 2024.
Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bùi Thanh Nam cho biết, đợt tập huấn kéo dài 5 ngày vừa qua đã trang bị kỹ năng cần thiết cho huấn luyện viên, cộng tác viên, hướng dẫn viên, tổ chức hoạt động các môn thể thao mạo hiểm và thể thao du lịch trải nghiệm trên địa bàn tỉnh; đồng thời, đảm bảo an toàn, sơ cứu kịp thời cho người tham gia các môn thể thao mạo hiểm.
Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ - Du lịch Meerkat Travel (huyện Định Quán) Nguyễn Nho Kiên chia sẻ, lần đầu tiên được trải nghiệm 5 ngày tập huấn cứu hộ, cứu nạn do tỉnh tổ chức đã tiếp thu được nhiều kiến thức, kỹ năng cần thiết để khai thác DLMH.
Theo ông Kiên, mặc dù đã từng học và có kinh nghiệm tổ chức, hướng dẫn nhiều đoàn du khách tham gia trải nghiệm, khám phá rừng tại Đồng Nai nhưng ông vẫn muốn cập nhật thêm những kỹ năng, kiến thức về cứu hộ, cứu nạn, sơ cứu để có thêm nhiều kiến thức ứng dụng khi hướng dẫn các đoàn khách.
Vừa qua, Công an tỉnh đã đề nghị các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân đang hoạt động kinh doanh loại hình DLMH chủ động phối hợp, tăng cường công tác quản lý đối với khách du lịch, nhất là khách nước ngoài, khi đến cơ sở kinh doanh tham gia vào các hoạt động DLMH. Đảm bảo chấp hành các quy định về đăng ký dịch vụ, đăng ký lưu trú để nắm rõ lịch trình, thông tin về du khách.
Các doanh nghiệp phải tăng cường lực lượng bảo vệ, cứu hộ kiểm soát các hoạt động của du khách khi tham gia các trò chơi mạo hiểm, có nguy cơ xảy ra tai nạn. Bên cạnh đó, lắp đặt biển báo nguy hiểm, biển chỉ đường, khoanh vùng những nơi nguy hiểm cấm khách du lịch tự ý vào tham quan, tự do vui chơi theo ý muốn của mình. Nâng cao chất luợng dịch vụ, nguồn nhân lực trong kinh doanh DLMH bao gồm: giá cả dịch vụ, phương tiện phục vụ, dụng cụ bảo hộ, thiết bị điện tử giám sát lịch trình. Ngoài ra, ngành công an yêu cầu đội ngũ hướng dẫn viên, cứu hộ phải có chuyên môn nghề nghiệp, kinh nghiệm trong việc phục vụ du khách, phải có ý thức giữ tuyệt đối an toàn cho du khách khi tham gia loại hình DLMH.
Ngọc Liên