Nằm tại một thung lũng dưới chân núi Langbiang, làng Cù Lần rất khó phát triển về kinh tế do đường xá xa xôi, tuy nhiên, những năm gần đây, đồng bào dân tộc sinh sống tại đây đã biết cách biến làng Cù Lần trở thành một địa điểm du lịch hút khách.
Nằm dưới chân núi Langbiang (thôn Suối Cạn, xã Lát, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng), làng Cù Lần cách Đà Lạt khoảng 20km, đi theo hướng suối Vàng suối Bạc (tỉnh lộ 622) hay còn gọi là đường Đông Trường Sơn, ngang qua những mặt hồ mênh mông, xuyên qua những rừng thông bất tận. Làng Cù Lần hình thành vào những năm 60 của thế kỷ 20 với những người dân tộc K’ho hiền lành, mộc mạc, chịu thương, chịu khó
Với vị trí hẻo lánh, xa trung tâm nên rất khó để làng Cù Lần phát triển được kinh tế.
Tuy nhiên, những năm gần đây, đồng bào dân tộc K'ho sinh sống tại làng Cù Lần đã biết cách sử dụng lợi thế về vẻ đẹp tự nhiên để biến nơi đầy thành một điểm du lịch hút khách.
Từ trục đường chính vào đến làng Cù Lần còn khoảng gần 10km đường rừng nên ngôi làng này gần như vẫn giữ được vẻ đẹp hoang sơ hiếm có.
Thú vị nhất là đi qua chiếc cầu treo đong đưa dài chừng một trăm mét. Cung đường khám phá này dài khoảng 4 cây số để khách chiêm ngưỡng rừng thông thiên nhiên và địa hình đồi dốc với nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau.
Câu chuyện về làng Cù Lần bắt đầu từ xuất xứ của cái tên Cù Lần. Cây Cù Lần vốn là loại cây dược liệu dùng để cầm máu các vết thương, cây Cù Lần cũng có thể được con người đẽo gọt trở thành những quà tặng du lịch mang nhiều ý nghĩa của núi rừng Tây Nguyên. Theo nhiều người, dân làng ở đây trong quá trình săn bắt, hái lượm đã nhặt những chú cù lần xinh xắn về nuôi nấng, còn chế tác những chú cù lần từ gỗ cù lần, rồi mang ra Đà Lạt bán. Có lẽ gắn bó với cái tên cù lần khá nhiều nên cái tên Làng Cù Lần hình thành cũng bởi như thế chăng. Cũng có khá nhiều sự tích, truyền thuyết tồn tại quanh cái tên Làng Cù Lần, bất cứ câu chuyện nào cũng mang lại nhiều bất ngờ thú vị cho du khách và khiến họ luôn nhớ, nhớ lâu cái tên lẫn những câu chuyện đặc biệt ấy.
Làng Cù Lần vẫn còn rất nhiều cây cầu gỗ lâu đời vốn là "trục đường chính" của người dân nơi đây từ xa xưa, nay trở thành sự trải nghiệm thú vị cho du khách.
Những mái nhà gỗ nằm dưới tán thông, bên cạnh hồ nước vàng rực hoa kim châm đủ để khách thư thái, xua đi những mệt nhọc, lo toan của đời thường. Khi thăm quan làng Cù Lần, khách có thể dừng chân lại ở những ngôi nhà sàn đó.
Những sản phẩm lưu niệm được chính tay người dân làng Cù Lần làm thủ công để bán cho du khách với giá thành hợp lý.
Tuy nằm cách xa Trung tâm thành phố Đà Lạt nhưng đường đến làng Cù Lần rất thoáng đãng bởi con đường này chạy giữa rừng thông. Cung đường này rất phù hợp để du khách trải nghiệm khi di chuyển bằng xe máy.
*Từ Đà Lạt, du khách có thể đi taxi hoặc thuê xe máy đến làng Cù Lần. Chỉ nguyên con đường từ Đà Lạt đến làng Cù Lần cũng đã đủ để du khách thích thú với những cung đèo ngoằn nghoèo, những khung cảnh tuyệt đẹp hay cảm nhận sự thay đổi liên tục của thời tiết.
Ngày nay, hầu hết bà con K'ho đã di chuyển đến nơi ở mới, song dấu ăn văn hóa đậm nét của dân tộc này vẫn được giữ gìn khá nguyên vẹn qua hình ảnh những nếp nhà, cây nêu, những cô gái bán hàng trong trang phục dân tộc....Du khách có thể đi bộ khám phá toàn bộ làng cù lần, ăn cơm lam, gà nướng, chụp ảnh, mua quà lưu niệm trong trọn vẹn một buổi; có thể ở lại cắm trại qua đêm hoặc thậm chí cũng có thể đơn giản là thuê xe Jeep và chỉ mất khoảng 1 giờ đồng hồ để khám phá cả ngôi làng.
Hoàng Nam