Tỉnh Bình Phước đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm quản lý, bảo vệ rừng theo hướng bền vững, gắn với phát triển kinh tế, xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng, nâng cao thu nhập cho người dân, trong đó chú trọng phát triển du lịch sinh thái rừng.
Bình Phước có tổng diện tích trong quy hoạch ba loại rừng hơn 171 ha, trong đó rừng đặc dụng hơn 31.179 ha, rừng phòng hộ là 43.548 ha và rừng sản xuất là 96.799 ha. Sau 5 năm thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW, toàn bộ diện tích rừng tự nhiên trên địa bàn tỉnh được quản lý chặt chẽ; tình trạng dân di cư tự do cơ bản được kiểm soát; công tác phối, kết hợp giữa các cơ quan, đơn vị và chính quyền cơ sở trong công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng cơ bản đồng bộ, chặt chẽ.
Ngành Lâm nghiệp của tỉnh đã có những thành tựu đáng kể và chuyển biến theo hướng tích cực, số vụ vi phạm pháp luật về Lâm nghiệp giai đoạn 2017 - 2022 là 703 vụ, giảm 2.344 vụ so với giai đoạn 2011 - 2016; chỉ xảy ra 05 vụ cháy rừng với diện tích thiệt hại là 3,260 ha rừng sản xuất; diện tích rừng trồng mới của tỉnh đạt 1.144,35 ha; đã trồng được 1.363.941 cây phân tán; tỷ lệ che phủ rừng năm 2022 đạt 22,66%, tăng 1,07% so với năm 2016.
Trong giai đoạn 2017 - 2022, toàn tỉnh có 84 dự án được chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác với tổng diện tích là 2.492,71 ha. Phân theo hiện trạng rừng: Rừng tự nhiên là 10,30 ha và rừng trồng là 2.482,41 ha; phân theo quy hoạch 03 loại rừng: Rừng đặc dụng là 10,30 ha (rừng tự nhiên là 10,30 ha), rừng phòng hộ là 0,90 ha (rừng trồng) và rừng sản xuất là 2.481,515 ha (rừng trồng). UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành, chủ dự án và đơn vị liên quan thực hiện quy định về trồng rừng thay thế theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
Quản lý, bảo vệ rừng hiệu quả góp phần giúp địa phương này khai thác, phát huy giá trị từ rừng.
Công tác quản lý quy hoạch 03 loại rừng được thực hiện thống nhất, đồng bộ và chặt chẽ ở các cấp. Quá trình lập quy hoạch tỉnh Bình Phước thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, UBND tỉnh đã chỉ đạo rà soát diện tích quy hoạch lĩnh vực Lâm nghiệp tích hợp với quy hoạch tỉnh, quy hoạch Lâm nghiệp quốc gia đúng với chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021 - 2030 của tỉnh Bình Phước được Thủ tướng Chính phủ phân bổ tại Quyết định số 326/QĐ-TTg ngày 09/3/2022.
Nhờ làm tốt công tác bảo vệ, rừng ở Bình Phước đang đem lại nhiều nguồn lợi, trong đó có tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái khi được quy hoạch, đầu tư bài bản. Rừng Bình Phước có các di tích, danh lam thắng cảnh rất nhiều tiềm năng để phát triển du lịch sinh thái như: Vườn Quốc gia Bù Gia Mập, Khu di tích lịch sử căn cứ Bộ chỉ huy Quân giải phóng Miền Nam Việt Nam, Khu Di tích lịch sử, văn hoá núi Bà Rá, Khu du lịch Trảng cỏ Bù Lạch. Trong đó mỗi địa điểm có các thế mạnh riêng, như: Vườn Quốc gia Bù Gia Mập rất đa dạng về cảnh quan sinh thái, những cảnh quan nổi bật như Giếng Trời, Thác Đak Bô, suối Đak Ka, Hang Dơi, Di tích lịch sử điểm cuối ống dẫn dầu, Trảng Bằng Lăng, Thác Lưu Ly, Thác Đak Rốt…..
Ngoài không gian của rừng Bù Gia Mập, Bình Phước còn có Khu di tích lịch sử căn cứ Bộ chỉ huy Quân giải phóng Miền Nam nơi có nhiều công trình lịch sử để tham quan như Bếp Hoàng Cầm, Hầm Giao ban, Hầm chữ A... Khu du tích lịch sử, văn hóa núi Bà Rá là một thắng cảnh đẹp nổi tiếng với dòng sông Bé uốn quanh co, với Thác Mẹ, Thác Mơ, rừng cây với hệ thực vật đa dạng phong phú. Khu du lịch Trảng cỏ Bù Lạch có cảnh quan gắn liền với diện tích đồng cỏ tự nhiên của Trảng cỏ và hồ Bù Lạch, có thác Voi có thể đầu tư xây dựng thành các khu, điểm du lịch vui chơi giải trí, du lịch thể thao, mạo hiểm, có văn hóa ẩm thực như: cơm lam, rượu cần, thịt gác bếp, gà nướng nguyên thủy, cá suối, rau rừng; rượu cần truyền thống….
Ngày 30/9/2021 Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh đã ban hành Chương trình số 17-Ctr/TU, về thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, nhiệm kỳ 2021-2026 và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Bình Phước lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025, theo đó xác định nhiệm vụ và chỉ đạo xây dựng Đề án “Quản lý, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế rừng gắn với phát triển du lịch”.
Việc xây dựng Đề án sẽ định hướng xây dựng ngành lâm nghiệp trở thành một ngành kinh tế - kỹ thuật đặc thù; quản lý bảo vệ rừng theo hướng bền vững, gắn với phát triển kinh tế, xã hội và đảm bảo an ninh quốc phòng, nâng cao thu nhập cho người dân và đảm bảo sự tham gia bình đẳng của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong hoạt động lâm nghiệp. Phát huy những giá trị về vị trí địa lý, cảnh quan thiên nhiên, môi trường rừng, tài nguyên đa dạng sinh học, các giá trị về văn hóa để cung cấp các sản phẩm du lịch, phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí, nghỉ dưỡng, học tập, tham quan, nghiên cứu khoa học, góp phần giáo dục cho mọi người ý thức bảo vệ môi trường. Tạo việc làm, chuyển đổi ngành nghề cho người dân, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tỉnh Bình Phước quản lý bảo vệ rừng theo hướng bền vững, gắn với phát triển kinh tế, xã hội, chú trọng phát triển du lịch sinh thái.
Nhằm phát huy giá trị từ rừng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Phước đã thống nhất kết luận về quản lý, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế rừng gắn với phát triển du lịch tỉnh Bình Phước giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, trong đó nêu cao tầm quan trọng của giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ, phát triển và sử dụng rừng; hoàn thiện và củng cố các phòng, trung tâm về cung cấp dịch vụ phục vụ du lịch sinh thái tại các đơn vị chủ rừng; đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn phát triển nguồn nhân lực du lịch chuyên nghiệp và nguồn nhân lực du lịch tại chỗ, nguồn nhân lực địa phương.
Để tạo tiền đề thúc đẩy phát triển ngành du lịch tỉnh Bình Phước xứng tầm với tiềm năng, lợi thế sẵn có với trọng tâm là du lịch sinh thái gắn với quản lý bảo vệ và phát triển rừng, nâng cao hiệu quả kinh tế rừng gắn với du lịch sinh thái, cần thực hiện những nhiệm vụ trọng tâm sau: Thực hiện tốt quy hoạch 03 loại rừng trên cơ sở quy hoạch lâm nghiệp cấp quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, làm cơ sở cho quy hoạch phát triển các khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí.
Củng cố, kiện toàn lại tổ chức, bộ máy hệ thống chủ rừng phù hợp với chủ trương của Đảng, quy định pháp luật của Nhà nước, của tỉnh. Nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý, bảo vệ, phát triển và sử dụng rừng với mục tiêu: bảo vệ nghiêm ngặt toàn bộ diện tích rừng tự nhiên hiện có, đặc biệt là các diện tích rừng đặc dụng, rừng phòng hộ; nâng cao chất lượng rừng bằng các biện pháp lâm sinh như làm giàu rừng, khoanh nuôi xúc tiến tái sinh rừng; bảo tồn đa dạng sinh học đặc biệt là các khu vực có tiềm năng đa dạng sinh học cao, các khu vực có các loài động thực vật đặc hữu, quý hiếm, mua sắm trang thiết bị bảo vệ rừng, đầu tư cơ sở hạ tầng phục vụ bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học và phòng chống cháy rừng; kiểm kê, theo dõi, giám sát diễn biến tài nguyên rừng và đa dạng sinh học nhằm giữ gìn cảnh quan thiên nhiên phục vụ du lịch…
Đẩy mạnh công tác trồng rừng vùng bán ngập, rừng phòng hộ đầu nguồn tạo vùng sinh cảnh ven các hồ thủy lợi, thủy điện, trồng lại rừng sau khai thác, trồng cây phân tán, lựa chọn các loài cây bản địa, cây đặc hữu để trồng bổ sung, làm giàu rừng; khoanh nuôi xúc tiến tái sinh rừng, nâng cao giá trị đa dạng sinh học, khả năng cung cấp lâm sản, khả năng phòng hộ và các giá trị khác của rừng. Thí điểm các mô hình trồng xen dược liệu dưới tán, các mô hình khai thác lâm sản ngoài gỗ nhằm đa dạng nguồn thu nhập cho người dân sống gần rừng.
Triển khai thực hiện tốt công tác giao rừng, cho thuê rừng, hướng dẫn thực hiện việc cho thuê dịch vụ môi trường rừng để phát triển du lịch. Thực hiện tốt công tác giao khoán quản lý bảo vệ rừng cho hộ gia đình, cá nhân sống gần rừng, nhằm huy động nhân dân cùng tham gia bảo vệ rừng. Xây dựng đề án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí của các đơn vị chủ rừng nhằm phát huy thế mạnh, tiềm năng về cảnh quan, di tích lịch sử, văn hóa của từng khu rừng, tạo tiền đề xây dựng các dự án du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí, thu hút nguồn vốn đầu tư xã hội hóa vào phát triển du lịch. Huy động các nguồn lực để quản lý, bảo vệ, phát triển rừng và nâng cao hiệu quả kinh tế rừng gắn với phát triển du lịch, đặc biệt là nguồn thu từ chi trả dịch vụ môi trường rừng....
Đức Nam