Từ đầu năm 2006 đến nay, ngân sách tỉnh Khánh Hoà đã thu được gần 11 tỉ đồng phí tham quan vịnh Nha Trang, nhưng tỉ lệ sử dụng nguồn thu này để phục vụ mục tiêu bảo tồn biển quá khiêm tốn và chưa đạt được sự đồng thuận cao từ cơ quan quản lý đến các doanh nghiệp cũng như du khách...
Đã đến lúc chính quyền địa phương cần xác định lại giới hạn phạm vi thu phí, đối tượng nộp phí, đồng thời loại bỏ "chính sách" ưu tiên miễn phí cho một số Cty.
Từ cuối năm 2005, HĐND tỉnh Khánh Hoà đã thông qua phương án thu phí tham quan vịnh Nha Trang, áp dụng đối với tất cả các đối tượng du khách thăm thú, lưu trú trong vùng biển, đảo... vịnh Nha Trang, mức thu thống nhất 5.000 đồng/người/lượt; đối với khách ngắm san hô bằng tàu đáy kính ở vùng lõi Hòn Mun, mức thu tăng gấp đôi -10.000 đồng/người/lượt; nếu khách chọn dịch vụ lặn biển, phải nộp phí 30.000 đồng/người/lượt. Riêng trẻ em 12 tuổi và khách lưu trú tại khu du lịch Vinpearl và Hòn Tằm được miễn phí tham quan vịnh Nha Trang.
Ông Trương Kỉnh - Giám đốc Khu bảo tồn biển Nha Trang - cho hay: Tổng số tiền thu phí năm 2006 đạt xấp xỉ 2,48 tỉ đồng, năm 2007: Hơn 2,41 tỉ đồng, năm 2008: Gần 3,5 tỉ đồng; năm 2009, để kích cầu du lịch, tỉnh Khánh Hoà quyết định miễn phí tham quan vịnh Nha Trang trong vòng 1 tháng vào dịp Festival biển, dự kiến thu khoảng 2,35 tỉ đồng.
Năm 2006 và 2007, sau khi trích lại 5% cho các đơn vị trực tiếp làm nhiệm vụ thu, 95% tổng số tiền thu phí được nộp vào Kho bạc Nhà nước.
Trên diễn đàn hội thảo của CLB các vịnh biển đẹp nhất thế giới, hầu hết đại biểu khẳng định thu phí là biện pháp tích cực, nhằm đảm bảo cơ chế tài chính bền vững để duy trì hoạt động quản lý, bảo vệ, tôn tạo danh lam, thắng cảnh thiên nhiên.
Tuy nhiên trên thực tế, vịnh Nha Trang bao gồm cả mặt đất và mặt nước, có tổng diện tích hơn 250km2, nhiều thập niên đã qua, tất cả các đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch đều được hưởng lợi nhờ dựa vào ưu thế địa - kinh tế của Nha Trang. Dư luận cho rằng, quả là không công bằng khi quyết định thu phí của UBND tỉnh Khánh Hoà chỉ áp dụng đối với khách tham quan vịnh Nha Trang bằng đường thuỷ và cũng chỉ tập trung thu tại các bến tàu.
Dự kiến cuối năm nay, UBND tỉnh Khánh Hoà sẽ trình HĐND tỉnh thông qua phương án thu phí “bảo tồn biển”; hiện có nhiều ý kiến khác nhau, một số quan chức địa phương và các Cty du lịch cho rằng, việc thu phí tham quan vịnh Nha Trang chỉ nên áp dụng đối với du khách có nhu cầu đến vùng lõi ngắm san hô, bơi, lặn...
Hơn nữa, “phí bảo tồn biển” chưa có trong danh mục phí và lệ phí hiện hành, vì vậy chỉ nên thu “phí tham quan” và nhất thiết phải loại bỏ “chính sách” ưu tiên dành riêng cho 2 khu du lịch lớn nhất và được hưởng lợi nhiều nhất từ “vẻ đẹp-tài nguyên”... danh thắng vịnh Nha Trang.
Dưới góc nhìn của người quản lý, giám đốc Khu bảo tồn biển vịnh Nha Trang nhận định: “Việc thu phí tham quan đã góp phần nâng cao nhận thức của người dân cũng như du khách, thể hiện trách nhiệm của người sử dụng những giá trị hữu hình và vô hình của vịnh Nha Trang. Tuy nhiên, mức thu hiện nay còn thấp, quyết định thu phí chưa kèm theo các biện pháp chế tài, tỉ lệ sử dụng nguồn thu này chi cho các hoạt động bảo tồn biển còn quá khiêm tốn...”.