Khu chế biến nước mắm Phú Hài (TP. Phan Thiết tỉnh Bình thuận) tập trung nhiều cơ sở và doanh nghiệp hoạt động sản xuất kinh doanh ngành nghề chế biến hải sản như nước mắm, bột cá làm thức ăn gia súc, cá khô, phân vi sinh làm từ xác mắm... Trong quá trình sản xuất, nhiều doanh nghiệp khu vực này đã làm ô nhiễm, gây bức xúc cho nhân dân và khách du lịch trong nhiều năm nay.
Nhiều khách du lịch từ TP. Phan Thiết đến Mũi Né - Hòn Rơm khi đi qua khu chế biến nước mắm Phú Hài phàn nàn dù là ngày nắng hay ngày mưa đều cảm thấy khó chịu vì mùi hôi, nồng nặc khó chịu. Tình trạng ô nhiễm môi trường ở khu vực này phát sinh từ quá trình sản xuất của các cơ sở, doanh nghiệp chế biến bột cá, chế biến hải sản khô có lượng nước thải lớn và có thông số gây ô nhiễm hữu cơ rất cao nhưng không được xử lý theo đúng quy trình. Bên cạnh đó, các cơ sở chế biến nước mắm, cá khô trong quá trình hoạt động còn để nước thải, bùn lắng từ hố ga, rác thải vương vãi do vận chuyển nguyên liệu không được che chắn cẩn thận làm cho bầu không khí ở đây lúc nào cũng hôi thối, nhất là vào lúc trời nắng. Mặt khác chất thải rắn sinh ra trong quá trình hoạt động sản xuất của các cơ sở nước mắm như: xác cá, bao bì, chai nhựa, nilon, xỉ than không được thu gom. Các loại bao bì đựng cá tươi phơi bừa bãi không những bốc mùi hôi mà còn ảnh hưởng đến cả nguồn nước... Điều khiến chúng tôi ngỡ ngàng là thực trạng ô nhiễm nơi đây không những không được khắc phục mà ngày càng ô nhiễm nghiêm trọng. Theo đơn phản ảnh của nhiều hộ dân, khu phố 2, phường Phú Hài sống gần đường cống dẫn nước thải chảy thẳng ra sông Cái bức xúc cho biết: Nhiều hộ dân nơi đây phải đi sinh sống nơi khác và treo bảng bán nhà, sang đất nhưng chẳng ai mua bởi họ vừa đến đã bịt mũi, vội quay lưng mà không kịp hỏi giá. Mọi sinh hoạt của người dân nơi đây đều bị đảo lộn.
Theo ông Lê Văn Tiến, Chi cục trưởng Chi cục bảo vệ môi trường thì nguyên nhân gây ra ô nhiễm chính tại khu vực này do chế biến bột cá, chế biến nước mắm, nước thải súc rửa. Trong đó các cơ sở chế biến bột cá là nguồn ô nhiễm chính. Nước thải hiện nay không có khu xử lý tập trung nên hầu hết đều đổ ra sông Cái. Hiện tại UBND tỉnh cũng đã có văn bản chỉ đạo không cấp phép xây dựng các cơ sở chế biến bột cá trong khu chế biến nước mắm. Tuy nhiên, theo thông tin chúng tôi được biết sắp có thêm một cơ sở chế biến bột cá nữa chuẩn bị đi vào hoạt động. Lý giải về điều này, một cán bộ Chi cục bảo vệ môi trường cho biết là do cấp phép trước khi có văn bản ngừng cấp phép của UBND tỉnh. Tại kỳ họp HĐND mới đây, vấn đề ô nhiễm môi trường tại khu chế biến nước mắm Phú Hài đã được nhiều đại biểu quan tâm chất vấn. Trả lời chất vấn của mình, lãnh đạo Sở Tài nguyên Môi trường Bình Thuận tiếp tục hứa sẽ khắc phục bằng cách đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà máy xử lý nước thải tập trung, đồng thời cải tạo nâng cấp cơ sở hạ tầng, hệ thống thu gom của các cơ sở. Ngoài ra sẽ đình chỉ, kiến nghị rút giấy phép kinh doanh các doanh nghiệp kinh doanh sản xuất gây ô nhiễm. Hiện tại, việc xây dựng Nhà máy Xử lý nước thải tại khu quy hoạch chế biến nước mắm Phú Hài đang gặp phải khó khăn khi đơn vị trước đây được UBND tỉnh cấp phép xây dựng là Công ty cổ phần khoa học công nghệ P.E (Petech -TP.HCM ) đã rút lui và UBND tỉnh giao về cho UBND TP. Phan Thiết làm chủ đầu tư. Như vậy, việc tiếp tục dây dưa, không có hướng giải quyết triệt để như hiện nay thì thực trạng ô nhiễm tại khu chế biến nước mắm Phú Hài còn kéo dài cho và từng ngày người dân ở nơi đây vẫn phải sống chung với ô nhiễm…?
Bài Và ảnh: Khoa Thanh