Quảng Nam: Khu Bảo tồn thiên nhiên Sông Thanh kêu cứu

Khu BTTNST có tổng diện tích vùng đệm và vùng lõi hơn 200 ngàn ha rừng. Trong đó, khu vùng lõm được phân thành hai khu bảo vệ nghiêm ngặt với hơn 75 ngàn ha và khu phục hồi sinh thái 17,5 ngàn ha. Ngoài hệ thực vật với 831 loài thực vật bậc cao, hệ động vật rừng của khu rất đa dạng và phong phú với 53 loài thú như hổ, báo, voi, voọc..., 183 loài chim, 44 loài bò sát, 25 loài cá… Trong số này có 14 loài động vật, 38 loài thực vật có tên trong Sách đỏ Việt Nam.

Lợi dụng địa hình cách trở và phức tạp, từ vài tháng nay, nhiều nhóm người đã tự mở đường vận chuyển lương thực, máy móc…, tiến sâu vào các khu rừng rậm ven suối tự dựng lán trại và đào vàng trái phép, tập trung nhiều nhất là khu vực Suối Rin, xã Đăk Pring. Từ cuối tháng 7 đến nay, lực lượng Bộ đội Biên phòng Quảng Nam (BĐBP) bí mật tập kích vào tận các bãi vàng để truy quét và xử lý bọn “vàng tặc”. Cả khu rừng nguyên sinh trong Khu BTTNST hiện có hàng trăm hố vàng đen ngòm, được đục khoét chằng chịt với các rãnh ngang, hầm dọc, có nơi độ sâu đến hàng chục mét trông rất nguy hiểm.

Với khuôn mặt chai lỳ, khi bị bắt, chủ lán trại tên là Nguyễn Văn Diệm (quê Giao Lạc, Giao Thủy, Nam Định) lí nhí than thở về hoàn cảnh éo le, khốn khó ở quê nhà để tìm cách biện minh cho hành vi phá hoại rừng của mình. Diệm vào bãi vàng từ năm 2010 cùng 13 người khác ở cùng quê làm “lính đánh thuê” cho Diệm. Diệm mang trong người cơn nghiện triền miên và thèm khát chất ma tuý. Để thỏa mãn thú vui với nàng tiên nâu, Diệm đã không từ bỏ bất cứ hành động tàn phá nào để tìm vàng, cốt có thật nhiều tiền hút chích. Chính vì vậy, Diệm cùng đồng bọn ngày đêm hì hục đào đãi vàng trái phép tại khu vực Suối Ring, Khe Cọp, Khe Nhớp…, nằm trong vùng lõi của Khu BTTNST. Hậu quả là những cánh đồi bị cày xới ngang dọc, cây rừng bị chặt phá ngổn ngang, trong đó có nhiều cây cổ thụ quý hiếm bị cưa sát gốc, những con suối vốn hiền hòa, trong xanh, nay dòng nước đỏ ngầu giận dữ ào về dưới xuôi; môi trường sinh thái nơi đây đang bị hủy hoại nghiêm trọng.

Thiếu tá Hồ Văn Phú - Phó Trưởng phòng Phòng chống tội phạm và ma túy BĐBP Quảng Nam kiêm Đội trưởng truy quét cho biết: “Trong những năm gần đây, lực lượng BĐBP tỉnh đã phối hợp các ngành liên quan mở nhiều đợt truy quét, đẩy đuổi hàng nghìn đối tượng khai thác vàng ra khỏi địa bàn khu vực biên giới, tịch thu và phá hủy các phương tiện phục vụ đào đãi vàng, đồng thời xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm. Thế nhưng, nhiều đối tượng đào đãi vàng vẫn lén lút vận chuyển máy móc, thiết bị vào tổ chức khai thác trở lại, làm cho tình hình an ninh - trật tự trong khu vực diễn biến phức tạp …”.

Mới đây, lực lượng BĐBP tỉnh đã bắt và lập biên bản vi phạm 12 đối tượng là chủ lán trại. Đốt và phá huỷ 30 lán trại, 54 máy nổ, máy phát điện, gần 2 tấn dầu Diezen, 16 tấm thủy ngân dùng để phân kim và nhiều tang vật khác. Ngoài ra, còn đẩy đuổi hơn 200 đối tượng làm vàng trái phép ra khỏi khu vực các xã giáp ranh với Lào. Điều đáng nói là, lần này các đối tượng khai thác vàng tính toán quy mô và kỹ lưỡng, chúng có thể “ém quân” hoạt động nhiều tháng trời giữa rừng sâu mà không sợ hết nhiên liệu, lương thực… Trong quá trình truy đuổi các đối tượng làm vàng, BĐBP Quảng Nam còn phát hiện nhiều “kho” cất giấu gần 2.000 lít dầu diezen và 3 tấn lương thực, gồm gạo và thức ăn khô.

Ông Nguyễn Viễn - Phó Giám đốc Sở Tài nguyên & Môi trường kiêm Trưởng Đoàn kiểm tra khoáng sản liên ngành tỉnh Quảng Nam có mặt tại khu vực Suối Ring, đã bức xúc nói: “Khủng khiếp quá, ở đây còn tổ chức khai thác quy mô hơn những nơi được cấp phép. Cần phải tăng cường giám sát, đẩy đuổi triệt để các đối tượng phá hoại rừng xanh này ra khỏi Khu BTTNST. Tình trạng này cứ kéo dài thì không biết rừng Sông Thanh sẽ còn bị băm nát đến chừng nào và các loại thú quý hiếm sẽ sống ở đâu?”.

Kết thúc đợt truy quét tại các bãi vàng nằm trên địa bàn hai xã biên giới Đak Pring, Đak Pre, lực lượng BĐBP đã cử một tiểu đội chốt chặt tại các khu vực trọng yếu và cửa ngõ tiến vào rừng, nhằm ngăn chặn các đối tượng đào đãi vàng lén lút quay lại tiếp tục khai thác trái phép. Thế nhưng, trước những món hời hấp dẫn do vàng mang lại kèm theo giấc mơ đổi đời, các đối tượng này sẽ vẫn chưa có ý định từ bỏ những bãi vàng sa khoáng đầy quyến rũ, bất chấp sự kiểm tra gắt gao của các lực lượng chức năng.

Khu BTTNST đang kêu cứu! Việc làm cấp thiết hiện nay không chỉ có những đợt truy quét, đẩy đuổi, mà cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, các ban ngành liên quan và địa phương… Có như vậy, mới mang lại sự bình yên cho các loài động, thực vật, cũng như những cánh rừng bạt ngàn nơi đây.