TP. Hồ Chí Minh: Quyết tâm xây dựng Cần Giờ xanh, phát triển bền vững

Đồng chí Phan Văn Mãi cùng các đại biểu tham quan các sản phẩm trưng bày tại hội thảo

Cần Giờ là một gạch nối quan trọng trong hành lang ven biển

Phát biểu chào mừng tại hội thảo, Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi khẳng định, cam kết của lãnh đạo TP về quyết tâm xây dựng Cần Giờ xanh, phát triển bền vững; cam kết đồng hành với những nỗ lực để hiện thực hóa mục tiêu này. Theo đồng chí Phan Văn Mãi, Cần Giờ có một vị trí đặc biệt quan trọng không chỉ đối với TP. Hồ Chí Minh đối với cả vùng hay nói rộng hơn là ở tầm quốc gia. Cần Giờ là cửa ngõ phía Đông, rất quan trọng của TP, nối ra biển, ra thế giới; là mặt tiền biển của TP. Hồ Chí Minh.

“Cần Giờ là một gạch nối quan trọng trong hành lang ven biển và trong xu hướng phát triển sắp tới hành lang này sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng, thậm chí là sẽ quyết định những thời điểm đối với địa phương về kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh, hội nhập quốc tế. Nếu đầu tư phù hợp, Cần Giờ sẽ kết nối nối với Vũng Tàu, kết nối với các điểm trung tâm khác trong hành lang ven biển này, Cần Giờ sẽ phát huy rất tốt” - đồng chí Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Cũng theo đồng chí Phan Văn Mãi, Cần Giờ cũng có những giá trị tự nhiên, văn hóa rất độc đáo, rất đặc biệt và phải có trách nhiệm giữ gìn, bảo tồn và phát huy. Theo đồng chí, việc làm sao chọn cho đúng định hướng, đúng những bước đi, hành động để vừa phát huy đúng vị trí, vai trò, vừa giữ gìn được những giá trị tự nhiên, văn hóa. Chính các giá trị này, sẽ làm nền tảng, môi trường, điều kiện cho sự phát triển nhanh, phát triển xanh và bền vững.

Đồng chí Phan Văn Mãi mong muốn chuyên gia, các nhà khoa học đã có quan tâm, đã gửi những ý kiến tiếp tục quan tâm, tiếp tục nghiên cứu và có đóng góp để xây dựng một kịch bản phát triển Cần Giờ. “Hội thảo này, sẽ đề xuất những cơ chế, chính sách, tức là không chỉ hành động, phải góp những cơ chế, chính sách, để phát triển theo mục tiêu như mong muốn” - đồng chí Phan Văn Mãi nhấn mạnh.

Tận dụng 4 lợi thế lớn khi xây dựng tầm nhìn chiến lược

Báo cáo đề dẫn tại hội thảo, Phó Viện trưởng HIDS Trương Minh Huy Vũ cho biết, hội thảo này đã nhận nhiều ý kiến từ các chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo doanh nghiệp, tập đoàn tư vấn quy hoạch,… với mong muốn cần định hướng phát triển Cần Giờ trong tổng thể định hướng phát triển TP đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”; Phát triển kinh tế biển Cần Giờ nhìn rộng, nhìn dài hạn, nhìn đa ngành; Tầm nhìn phát triển Cần Giờ trong tương lai.

Đồng chí Phan Văn Mãi phát biểu tại hội thảo

Trong đó, Cần Giờ có thể tận dụng 4 lợi thế lớn khi xây dựng tầm nhìn chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Đó là, địa phương có biển duy nhất của TP, tài nguyên tự nhiên và các điểm du lịch sinh thái, lịch sử văn hóa phong phú, không khí trong lành và thời tiết lý tưởng. Từ đó, đề xuất tập trung bốn trụ cột để tạo nên sự khác biệt, với tầm nhìn đến năm 2050, Cần Giờ có hệ sinh thái tổng thể dựa trên nền kinh tế biển bền vững, hiện đại và nâng cao đời sống người dân: Hình thành trung tâm kinh tế biển hiện đại và đổi mới sáng tạo của cả nước và khu vực Đông Nam Á; Phát triển Cần Giờ là điểm đến du lịch ven biển độc đáo, sôi động và tập trung nguồn lực để tạo ra các điểm tham quan bền vững mang bản sắc của địa phương và thu hút, liên kết các điểm tham quan các địa phương lân cận; Phát huy lợi thế về vị trí, không khí trong lành, thiên nhiên trù phú để biến Cần Giờ thành một ốc đảo đô thị “Xanh” lý tưởng; Xây dựng Cần Giờ thành đô thị kiểu mẫu trong tương lai.

Bên cạnh đó, đề xuất mô hình kinh tế tuần hoàn tại huyện Cần Giờ về các lĩnh vực: Nuôi trồng, đánh bắt thủy hải sản; Du lịch xanh và bền vững; Năng lượng tái tạo; Nông nghiệp, thực phẩm, chăm sóc sức khỏe; Khoa học cộng đồng; Đô thị thông minh; Gắn kết cộng đồng; Giám sát cộng đồng. Nghiên cứu cũng giới thiệu mô hình thí điểm kết hợp du lịch sinh thái với sản phẩm OCOP nhằm tăng trải nghiệm của du khách, và hướng đến nhân rộng mô hình trong tương lai.

Ngoài ra, các ý kiến cũng lưu ý cần nghiên cứu khái niệm và triết lý thế nào là một đô thị sinh thái, là một thành phố trong rừng, gồm cả yếu tố thích ứng với biến đổi khí hậu; Cần quản lý, bảo vệ, phát triển bền vững hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ - Khu Dự trữ sinh quyển thế giới rừng ngập mặn Cần Giờ; Xây dựng hình mẫu về sự hài hòa giữa bảo tồn đa dạng sinh học và các hệ sinh thái tự nhiên với nâng cao sinh kế và chất lượng cuộc sống của cộng đồng dân cư; Cần xác định chức năng cụ thể của loại hình đô thị khoa học và một công viên rừng cao cấp.

Cần chọn du lịch làm kinh tế mũi nhọn

Tại hội thảo, các đại biểu đã hiến kế để xây dựng Cần Giờ thành một đô thị có cấu trúc tốt, hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, diện mạo đô thị có nhiều nét khởi sắc, bảo tồn khai thác được các giá trị cảnh quan và di tích đặc thù, mở ra các hướng phát triển tiềm năng về rừng và biển.

Phó Viện trưởng HIDS Trương Minh Huy Vũ báo cáo đề dẫn tại hội thảo

TP cần đầu tư cho lưới điện, trạm và hạ tầng truyền tải điện. Phát triển nhiều hồ chứa nước ngọt, nước mưa để dự phòng cung cấp nước cho TP, tiết kiệm nguồn nước mưa cho PCCC, và nông nghiệp công nghệ cao. Trồng thêm rừng, cây ăn trái phủ kín những khu đất trống, bảo tồn động vật chim thú, trồng thêm rừng ngập mặn để lấn biển, giảm tác hại do biến đổi khí hậu, nước biển dâng và những tác động của đô thị hoá, bảo vệ môi trường, xử lý rác thải phát điện.

Bên cạnh đó, điều chỉnh quy hoạch chung sắp tới hướng đến cải tiến công cụ quản lý theo chỉ tiêu và bản vẽ; rút kinh nghiệm từ những bất cập ràng buộc, tính khô cứng trong cách quản lý theo nguyên tắc chỉ tiêu, nội dung quản lý sẽ chuyển dần sang gắn kết với các mục tiêu phát triển bền vững. Về tổ chức bộ máy, hệ thống quản trị cần bắt đầu từ thay đổi nhận thức, đẩy mạnh trao quyền, thúc đẩy sự tham gia và xây dựng mô hình quản lý phát triển và đồng kiến tạo dựa trên nguyên tắc phối hợp chia sẻ, với những công nghệ ứng dụng và tích hợp cơ sở dữ liệu quản lý, nhằm phân tích kỹ và chuẩn bị tổ chức quản lý sử dụng, vận động, phát huy hiệu quả nhất mọi nguồn lực cho phát triển.

Một số ý kiến cũng cho rằng, Cần Giờ cần chọn du lịch làm kinh tế mũi nhọn; phát triển các khu đô thị lấn biển kết hợp với du lịch, dịch vụ và thương mại; khai thác tiềm năng điện gió, điện mặt trời; thúc đẩy hoàn thành dự án cảng trung chuyển và kết nối giao thông phá vỡ thế ốc đảo của Cần Giờ.

Nghiên cứu đã giới thiệu mô hình thí điểm kết hợp du lịch sinh thái với sản phẩm OCOP nhằm tăng trải nghiệm của du khách, và hướng đến nhân rộng mô hình trong tương lai. Từ đó, quan điểm, mục tiêu và định hướng phát triển du lịch sinh thái gắn với sản phẩm OCOP được trình bày; cùng tập hợp giải pháp khả thi triển khai thực hiện giai đoạn sắp tới, gắn từng nhiệm vụ cần triển khai với từng sở ngành chức năng. Song song đó đề xuất danh mục các dự án ưu tiên đầu tư phát triển giai đoạn 2023 - 2030.

Long Hồ