Tổ chức Bảo vệ Động vật hoang (WAR) vừa chính thức công bố kết quả khảo sát mới nhất về việc sử dụng sản phẩm động vật hoang dã (ĐVHD) tại TP.HCM. Theo đó, trong tổng số hơn 4.000 người dân và gần 3.600 học sinh trung học cơ sở được khảo sát từ tháng 8/2010 đến tháng 4/2011, có đến hơn một nửa đã từng sử dụng sản phẩm từ ĐVHD, trong đó gần một nửa sử dụng từ 3 lần trở lên trong một năm. Nam giới sử dụng sản phẩm ĐVHD nhiều hơn nữ giới.
Cũng theo kết quả khảo sát, ăn thịt là hình thức sử dụng sản phẩm ĐVHD phổ biến nhất, tiếp đến lần lượt là uống rượu, làm thuốc, làm cảnh và làm đồ trang trí, thời trang. Người dân thường ăn thịt ĐVHD tại các quán ăn ở TP.HCM, phần lớn là vì được mời, để thử cho biết hoặc thấy thịt ĐVHD ngon hơn. Nhóm người ở độ tuổi trung niên (36-45 tuổi), người có chức vụ cao, học vấn cao có xu hướng sử dụng sản phẩm ĐVHD nhiều hơn. Nhu cầu sử dụng sản phẩm ĐVHD của người dân TP.HCM cũng ngày một tăng.
Với các đối tượng là học sinh trung học, kết quả khảo sát cho thấy, việc sử dụng sản phẩm ĐVHD của học sinh THCS được định hướng bởi cha mẹ, người lớn trong gia đình. Các em được dùng những sản phẩm bố mẹ dùng. Có 28,2% học sinh THCS tham gia khảo sát đã từng sử dụng sản phẩm ĐVHD. Học sinh nam sử dụng nhiều hơn học sinh nữ. Trong các hình thức sử dụng ĐVHD, ăn thịt cũng là hình thức phổ biến nhất. Khác với người lớn, học sinh thường được bố mẹ cho ăn thịt ĐVHD tại các quán đặc sản ở các tỉnh khác khi đi chơi xa với gia đình, hoặc nhân các sự kiện trong gia đình như sinh nhật, lễ thôi nôi.
Kết quả khảo sát về kiến thức và thái độ, báo cáo cũng cho hay, cả hai nhóm đều có hiểu biết tốt về vai trò của ĐVHD, tuy nhiên cả hai nhóm đối tượng này còn nhầm lẫn về mức độ quí hiếm của các loài. Họ đều cho rằng buôn bán bất cứ sản phẩm ĐVHD nào đều là hành vi phạm pháp nhưng trên thực tế, một số trường hợp buôn bán ĐVHD có thể là hợp pháp.
Cả hai nhóm được khảo sát đều cho rằng săn bắt và buôn bán ĐVHD là mối đe doạ nguy hiểm nhất đối với ĐVHD nhưng thực tế, chính việc sử dụng sản phẩm ĐVHD đã tạo nhu cầu cho việc săn bắt, buôn bán ĐVHD và đó mới là mối đe doạ lớn nhất đối với động vật hoang dã. Rất nhiều người trong số được khảo sát cũng biết họ có thể thông báo đến các cơ quan chức năng hoặc các tổ chức bảo tồn khi thấy ĐVHD bị buôn bán, tiêu thụ trái phép, song hầu như đều không biết và không nhớ số điện thoại nào để thông báo. Khảo sát cũng cho thấy, học sinh có thái độ tốt hơn người lớn trong việc bảo vệ ĐVHD và sẵn sàng bảo vệ ĐVHD.
Với kết quả khảo sát nêu trên, Tổ chức WAR khuyến nghị thực hiện các hoạt động truyền thông giáo dục cho các nhóm đối tượng; khuyến nghị thực hiện các nghiên cứu, giới thiệu sản phẩm động vật hoang dã được gây nuôi hợp pháp nhằm khuyến khích người tiêu dùng chỉ sử dụng các sản phẩm ĐVHD bền vững, hợp pháp. Đặc biệt, cần đẩy mạnh các can thiệp liên quan đến thực thi pháp luật và nghiên cứu bảo tồn loài, góp phần bảo vệ các loài ĐVHD, nhất là các loài quí hiếm. Các can thiệp nên hướng vào người sử dụng sản phẩm động vật hoang dã vì chính người tiêu dùng đã tạo nhu cầu cho việc săn bắt, buôn bán sản phẩm ĐVHD trái phép, khiến các loài bị đe dọa tuyệt chủng.