Lễ đón Bằng công nhận Di sản Văn hóa thế giới cho thành nhà Hồ sẽ diễn ra tối 16/6 tại Khu di sản thành nhà Hồ (Thanh Hóa). Từ thành công của di sản có tuổi đời hơn 600 năm này, du lịch xứ Thanh có thêm cơ hội quảng bá tiềm năng giàu có của mình.
Niềm tự hào đất Việt
Ngay sau phần nghi lễ đón Bằng công nhận là chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề "Thành nhà Hồ - Niềm tự hào đất Việt" nhằm tôn vinh các giá trị nổi bật toàn cầu của thành nhà Hồ. Kịch bản của chương trình do nhà văn Chu Lai viết, NSND Lê Tiến Thọ là cố vấn nghệ thuật và GS - Viện sỹ Phan Huy Lê là cố vấn lịch sử cho chương trình này.
Trong khuôn khổ Lễ đón nhận Bằng công nhận Di sản Văn hóa thế giới thành nhà Hồ diễn ra trong hai ngày (15 - 16/6/2012) tại khu di sản thành nhà Hồ còn diễn ra nhiều hoạt động như "Hội chợ quê" ngay trong lòng khu di sản với quy mô 100 gian hàng nhằm giới thiệu, bán các sản phẩm lưu niệm, đặc sản ẩm thực, tổ chức Liên hoan Văn hóa các dân tộc tỉnh Thanh Hóa lần thứ 14, Liên hoan trò diễn dân gian thời Trần - Hồ, tổ chức cuộc thi ảnh “Khoảnh khắc thành nhà Hồ”...
Ban Tổ chức cũng tổ chức chương trình tour hành trình về với kinh đô (Thành nhà Hồ - Lam Kinh) và "Bất ngờ Cẩm Lương" (Thành nhà Hồ - Cẩm Lương) dành cho du khách nhân sự kiện này.
Nhân dịp này, Hội nghị quốc tế Ủy ban quốc gia UNESCO các nước châu Á - Thái Bình Dương" được tổ chức tại Thanh Hóa từ ngày 15 - 17/6/2012.
Thành nhà Hồ nằm trên địa bàn 2 xã Vĩnh Long và Vĩnh Tiến, huyện Vĩnh Lộc tỉnh Thanh Hóa (còn gọi là thành An Tôn, thành Tây Đô, thành Tây Giai hay thành Tây Kinh).
Nhìn từ các phương diện: kiến trúc, lịch sử, văn hóa hay khảo cổ, thành nhà Hồ đều “phát lộ” ánh hào quang của riêng nó. Từng đóng vai trò là nơi giao lưu, trao đổi các giá trị văn hóa giữa Việt Nam với các nước Đông Á và Đông – Nam Á; nơi duy nhất ghi dấu ấn đặc biệt trong việc thực hiện các quyết định cách tân đất nước của vương triều Hồ, góp phần thúc đẩy và tăng cường các trào lưu tư tưởng mới ở Việt Nam và khu vực... Ngày nay, thành nhà Hồ trở thành chứng nhân lịch sử và những giá trị tự thân của nó đã mang “tầm” thế giới khi chính thức ghi tên mình vào “ngôi đền” di sản văn hóa nhân loại.
Điểm đến của đông đảo du khách
Sau khi được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, nhất là gần kề thời điểm thành nhà Hồ chuẩn bị đón nhận bằng công nhận Di sản thế giới (vào trung tuần tháng 6/2012), thì càng có nhiều du khách đến tham quan quần thể di tích thành nhà Hồ. Trong 6 tháng đầu năm 2012, thành nhà Hồ đã đón hơn 11.000 lượt khách (so với 16.000 lượt khách năm 2011), trong đó hầu hết là khách nội địa.
Điểm dừng chân của du khách mỗi lần đến thành nhà Hồ chính là tòa thành đá kỳ vĩ có tuổi đời hơn 600 năm được xây dựng và gắn chặt với nhiều biến cố thăng trầm của lịch sử, đến nay thành nhà Hồ vẫn được bảo tồn rất tốt trong cảnh quan thiên nhiên còn hầu như nguyên vẹn. Tại tòa thành cổ này, du khách được chiêm ngưỡng hệ thống 4 cửa ở các mặt thành xây cuốn vòm, với những khối đá tảng cực lớn, dài khoảng 7m với khối lượng khoảng 20 - 25 tấn mỗi khối được ghép lại với nhau một cách tự nhiên và vững chãi. Móng thành, tường thành, vòm cửa thành, đường đi, sân nền... đều sử dụng vật liệu đá vững chãi. Thành nhà Hồ trở thành một công trình có giá trị nổi bật toàn cầu với kiến trúc kiểu kinh thành phương Đông, vừa là trung tâm quyền lực, vừa là một pháo đài quân sự, thể hiện sự gắn kết tài tình giữa công trình kiến trúc với cảnh quan văn hóa và thiên nhiên.
Công trường khai thác đá cổ ở núi An Tôn (xã Vĩnh Yên, huyện Vĩnh Lộc) cũng là "điểm đến" của không ít du khách. Đây chính là công trường khai thác đá cổ mà nhà Hồ đã sử dụng để xây nên tòa thành kỳ vĩ này. Tham quan phòng trưng bày bổ sung di sản thành nhà Hồ, du khách được giới thiệu về cách vận chuyển các khối đá khổng lồ về nơi xây dựng của người xưa. Đó là việc người xưa đã dùng con lăn và những viên bi đá để làm thành một "băng chuyền", sau đó cho những khối đá nặng trên 10 tấn trượt trên "băng chuyền" này, cùng với đó là sức kéo của trâu, voi và sức đẩy của con người đã bẩy các khối đá chồng xếp cao dần lên tới độ cao 10m.
Đến với Đàn tế Nam Giao du khách lại được chứng kiến những dấu tích nền móng kiến trúc và cấu trúc chính của Đàn Nam Giao hay dấu tích của con đường linh đạo được lát bằng những phiến đá xanh mài nhẵn, mà theo truyền thuyết trước kia vua đi trên con đường này để vào khu vực tế chính. Tại khu vực Đàn tế Nam Giao, một công công trình kiến trúc hết sức độc đáo và được bảo tồn khá nguyên vẹn ở đây là Giếng Vua (hay còn gọi là Ngự Dục, Ngự Duyên) với thiết kế hình vuông được kè đá theo các cấp bậc nhỏ dần vào lòng. Đàn tế Nam Giao thành nhà Hồ là dấu ấn hoàn thiện cho việc định đô của vương triều. Đàn tế được xây dựng trên 5 tầng nền giật cấp cao dần lên, trên diện tích mặt bằng khoảng 30.000m2, trong đó độ cao hiện còn từ chân nền đàn thấp nhất đến mặt nền cao nhất là hơn 9m. Móng nền được xây bằng đá phiến và mặt bằng đàn tế được chia làm hai phần là ngoại đàn và nội đàn. Trên đó, người xưa đã xây dựng nhiều công trình kiến trúc như vòng tường đàn, đường thần đạo, viên đàn, trai cung, giếng vua, thần khố, thần trù…
Nhằm tôn vinh, giới thiệu, quảng bá những giá trị văn hóa tiêu biểu độc đáo của thành nhà Hồ với bạn bè trong nước và quốc tế, ngay từ đầu năm 2012, tỉnh Thanh Hóa đã đầu tư gần 22 tỷ đồng để nâng cấp cơ sở hạ tầng du lịch ở di sản này. Để di sản ngày càng thu hút du khách trong nước và quốc tế, tỉnh Thanh Hóa sẽ tiếp tục đầu tư về cơ sở hạ tầng du lịch, tăng cường quảng bá, kết nối các tour du lịch thành nhà Hồ với các điểm du lịch trong, ngoài tỉnh và quốc tế. Ngành Du lịch xứ Thanh phấn đấu đến năm 2015, thành nhà Hồ sẽ là điểm đến của trên 35 nghìn lượt khách./.