Bản Che Căn nằm ở xã Mường Phăng, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên, cách TP. Điện Biên Phủ khoảng 40km về phía đông bắc. Không gian yên bình ở Che Căn khiến nơi đây trở thành chốn dừng chân lý tưởng cho những ai muốn tạm lánh không khí ồn ào, náo nhiệt nơi phố thị.
Bản Che Căn có gần 100 hộ dân với hơn 400 nhân khẩu, đều là người dân tộc Thái đen. Do vị trí của bản nằm gần danh thắng hồ Pá Khoang và khu di tích lịch sử Mường Phăng - nơi đặt Sở Chỉ huy chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử, nên dân bản đã cùng chung tay phát triển du lịch cộng đồng kết hợp du lịch văn hóa, lịch sử, sinh thái, nghỉ dưỡng. Hiện Che Căn đã trở thành điểm du lịch cộng đồng mang những nét chấm phá đặc trưng thu hút một lượng lớn du khách mỗi năm.
Một trong những nét đẹp đó là kiến trúc nhà sàn truyền thống. Theo quan niệm của người Thái đen vùng Tây Bắc, nhà sàn thường được dựng ở nơi cao ráo, thoáng mát với lưng tựa vào đồi, núi; mặt quay ra sông, suối hoặc cánh đồng. Nhà sàn có hai tầng, tầng trên thường có 3 gian, dành cho các sinh hoạt của gia đình chủ nhà và tiếp khách, còn tầng dưới dùng để các nông cụ sản xuất, gỗ, củi... Hiện nay, các nhà sàn trong bản đã được trang bị những phương tiện thiết yếu (ti vi, tủ lạnh) để vừa nâng cao chất lượng cuộc sống của dân bản vừa phục vụ du khách. Dân bản còn đầu tư xây mới thêm một nhà sàn văn hóa theo kiến trúc truyền thống để trưng bày các nhạc cụ, giới thiệu thông tin về lịch sử, văn hóa, xã hội của bản và tổ chức các sinh hoạt cộng đồng.
Ngoài kiến trúc nhà sàn truyền thống, nét hấp dẫn du khách ở Che Căn còn được thể hiện ở các lễ hội đặc sắc (lễ hội “Xên bản”, “Kin lẩu nó”…); những điệu dân ca, dân vũ tinh tế (hát dân ca Thái, múa khăn piêu, múa quạt, múa nón…), văn hóa ẩm thực phong phú (xôi nếp nương, chè, rượu cần, thịt trâu nướng, cá nướng, gà nướng…) và các trò chơi dân gian độc đáo (tó má lẹ, tó mạ háp, tó phại, tù lu…).
Ngoài ra, nhằm tạo ấn tượng sâu sắc với du khách, bản Che Căn đã lập một đội văn nghệ gồm 12 người chuyên biểu diễn các tiết mục múa, hát của người Thái trong mỗi dịp lễ, tết, đón tiếp khách tại nhà sàn văn hóa.
Bản Che Căn tuy mới đầu tư phát triển du lịch cộng đồng được một vài năm trở lại đây nhưng đã đạt được những thành công nhất định, trở thành một điểm du lịch cộng đồng đặc thù của tỉnh Điện Biên. Trong tương lai, nếu được tiếp tục đầu tư tốt về cơ sở hạ tầng cũng như phát huy những nét đẹp văn hóa truyền thống, bản Che Căn sẽ là một điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình về thăm quần thể danh thắng, di tích lịch sử ở Mường Phăng.
Thanh Hải (TTTTDL) biên tập