TP Móng Cái có bờ biển dài, vùng biển rộng với nguồn lợi thuỷ sản phong phú. Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội nhưng cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức trong công tác bảo vệ môi trường biển, đảo.
Thực hiện Nghị định 25/2009/NĐ-CP về quản lý tổng hợp tài nguyên và bảo vệ môi trường biển, hải đảo, TP Móng Cái đã tích cực triển khai bằng nhiều giải pháp cụ thể. Trong công tác chỉ đạo, Thành uỷ Móng Cái đã ban hành nghị quyết chuyên đề về bảo vệ môi trường thành phố, trong đó xác định nhiệm vụ cụ thể đối với công tác bảo vệ môi trường biển, hải đảo. UBND thành phố đã xây dựng kế hoạch triển khai và thành lập Ban chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ này. Công tác tuyên truyền về nhiệm vụ bảo vệ môi trường biển, đảo được các cấp, các ngành, đoàn thể của thành phố tích cực triển khai, đặc biệt là trong các tuần lễ biển, hải đảo hằng năm. Qua đó đã góp phần nâng cao nhận thức của người dân về vai trò, giá trị của biển, hải đảo đối với cuộc sống của con người và sự cần thiết phải có những hành động để bảo vệ tài nguyên biển.
Thu gom rác thải trên bãi biển Trà Cổ.
Trong bảo vệ môi trường biển, hải đảo, TP Móng Cái đặc biệt chú trọng công tác bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản. Bờ biển dài, vùng biển rộng với nhiều nguồn lợi thuỷ sản giá trị kinh tế cao, vùng biển Móng Cái là ngư trường của không chỉ người dân địa phương, trong tỉnh mà cả ngư dân ở các tỉnh khác cũng đến đây khai thác. Để bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, TP Móng Cái chỉ đạo các phường, xã thường xuyên tuyên truyền cho ngư dân thực hiện “3 không” trong khai thác, gồm: Không sử dụng chất nổ, xung điện, chất độc; không sử dụng lưới có kích thước mắt lưới nhỏ hơn quy định; không khai thác các loài thuỷ sản nhỏ hơn quy định. Do được tuyên truyền thường xuyên nên nhận thức của ngư dân trên địa bàn có sự chuyển biến mạnh, các hộ đi biển thực hiện tương đối tốt quy định “3 không” của thành phố. Ngư dân của thành phố mỗi khi phát hiện người dân các địa phương khác vi phạm “3 không” trong khai thác thuỷ sản trong vùng biển quê hương đều báo ngay cho chính quyền biết, xử lý. Chẳng hạn như hồi tháng 8-2011, khi phát hiện ở vùng biển khu vực các xã Hải Đông, Hải Tiến, Quảng Nghĩa có khoảng 20 người đi biển các tỉnh Nam Định, Hà Nam đến đây dùng lưới săm mắt nhỏ để đánh bắt, các hộ dân xã Hải Đông đã báo cáo ngay với chính quyền xã. Sau đó, xã đã tham mưu cho UBND thành phố thành lập đoàn liên ngành kiểm tra và xử lý kịp thời. Chính quyền TP Móng Cái cũng tích cực phối hợp với Chi cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản (Sở NN&PTNT Quảng Ninh) trong việc tuyên truyền, giải toả các trường hợp người dân địa phương và các tỉnh lân cận sử dụng đăng đáy để khai thác thuỷ sản ở các bãi triều trên địa bàn, trả lại nguyên trạng vùng bãi triều là những khu vực có vị trí đặc biệt quan trọng trong mùa sinh sản của các loài thuỷ sản.
Thực hiện Nghị định 25/2009/NĐ-CP, TP Móng Cái cũng đã có nhiều giải pháp trong công tác phòng ngừa ô nhiễm môi trường biển, hải đảo. Tiêu biểu nhất trong các hoạt động này phải kể đến là vừa qua, TP Móng Cái đã kiên quyết di dời các nhà hàng khu vực bãi biển Trà Cổ vốn gây ô nhiễm môi trường biển sang khu vực khác đảm bảo vệ sinh môi trường. Đến cuối năm 2011, toàn bộ các hộ dân kinh doanh dịch vụ nhà hàng, quán nước ở bãi biển Trà Cổ đã chấp hành nghiêm chủ trương của thành phố. Việc làm này đã trả lại môi trường trong sạch cho bãi biển Trà Cổ. Để bảo tồn và phát huy giá trị cảnh quan bãi biển Trà Cổ, UBND TP Móng Cái đang tiến hành điều chỉnh quy hoạch khu du lịch Trà Cổ. TP Móng Cái đang chuẩn bị triển khai đầu tư hạ tầng kỹ thuật khu du lịch này với nhiều hạng mục như: Đường dạo ven biển Trà Cổ, hệ thống kè bãi biển, hệ thống thu gom nước thải, hệ thống cứu hộ, cứu nạn... TP Móng Cái cũng tích cực phối hợp với Hội Chữ thập đỏ tỉnh triển khai dự án trồng rừng ngập mặn ở các xã, phường. Đến nay, thành phố có hàng trăm ha rừng ngập mặn bảo vệ môi trường sinh thái biển ở các phường, xã gồm Trà Cổ, Hải Hoà, Hải Tiến, Hải Đông...
TP Móng Cái cũng thường xuyên tổ chức các chiến dịch thu gom rác thải bảo vệ môi trường biển ở khu vực bãi biển Trà Cổ - Bình Ngọc; xử phạt nghiêm các hành vi xả thải ra biển; phê duyệt và thường xuyên kiểm tra phương án chống sự cố tràn dầu trên sông, trên biển...
Tuy nhiên, cái khó của TP Móng Cái trong công tác này hiện nay là vùng nuôi trồng thuỷ sản của thành phố quá lớn với hàng ngàn hộ nuôi trên diện tích hơn 1.000ha. Nước thải nuôi thuỷ sản từ các ao đầm xả ra biển mang theo nhiều mầm bệnh đã làm cho một số khu vực biển bị ô nhiễm. Giữa năm ngoái, ở nhiều khu vực biển của TP Móng Cái có hiện tượng cá, tôm chết hàng loạt gây hoang mang trong nhân dân. Để giải quyết bài toán này, TP Móng Cái cần tính toán lại quy hoạch vùng nuôi thuỷ sản và tăng cường đầu tư hệ thống xử lý nước thải nhằm bảo vệ tốt môi trường biển.